نام انگلیسی
نام فارسی
موارد مصرف
مکانیزم
لازم به توضیح است که بر اساس نوشته کتاب کاتزونگ، به طور کلی مکانیسم عمل سمپاتومیمتیکها بدین شرح میباشد که :
اثرات رسپتور آلفا-یک با واسطهٔ پروتئین Gq جفت شونده انجام میشود و Ip۳(اینوزیتول تری فسفات) و DAG از غشاء رها میشود و بدنبال آن، کلسیم رها شده و آنزیمها فعال میشوند.
رسپتور(گیرنده) آلفا-دو سبب مهار آدنیلیل سیکلاز از راه پروتئین Gi جفت شونده میگردد.
رسپتورهای بتا (بتایک- بتادو- بتاسه) از راه پروتئین Gs جفت شونده آدنیلیل سیکلاز را تحریک مینمایند و غلظت cAMP درون سلولی را افزایش میدهند.
و در مورد رسپتورهای دوپامینی : رسپتور D۱، آدنیلیل سیکلاز را در نورونها و عضلهٔ صاف عروق فعال مینماید و رسپتور D۲ در مغز مهم است.
فارماکنتیک
موارد منع مصرف
ضمنا در موارد ابتلا به هیپرتانسیون و هیپرتیروئیدی و نیز در بیماران مسن، بیماران دیابتی و بیماران قلبی از این دارو باید با احتیاط استفاده کرد.
اثرات جانبی
در قلب و عروق : هیپرتانسیون، تپش قلب، تاکیکاردی، دیس ریتمی، درد پره کوردیال.
در دستگاه گوارش : تهوع، استفراغ، دیسترس اپی گاستریک خفیف، بی اشتهایی.
در دستگاه ادراری : احتباس ادراری، اشکال در ادرار کردن، پریاپیسم.
سایر عوارض : تب، رنگ پریدگی، خشکی دهان و حلق و بینی، اشکال در تعریق، تاکی فیلاکسی.
میزان مصرف
در بالغین : ۲۵ تا ۵۰ میلی گرم از راه عضلانیIm و یا از راه زیرجلدیSc یا ۱۰ تا ۲۵ میلی گرم از راه تزریق آهسته وریدی تجویز میشود.در صورت نیاز میتوان ۵۰ میلی گرم دیگر از راه عضلانی یا ۲۵ میلی گرم دیگر از راه وریدی تجویز نمود. دوز مجدد وریدی باید در خلال ۵ تا ۱۰ دقیقه تجویز شود. حداکثر دوز روزانه ۱۵۰ میلی گرم است.
و درکودکان: روزانه ۳ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن از راه زیرجلدی و یا ۱۰۰ میلی گرم به ازای هر مترمربع سطح بدن از راه وریدی و منقسم در چهار تا شش دوز تجویز میشود.
در هیپوتانسیون ارتوستاتیک :
در بالغین : ۲۵ میلی گرم از راه خوراکی یک تا چهار بار در روز تجویز میشود.
در کودکان : روزانه ۲ تا ۳ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یا ۱۰۰ میلی گرم به ازای هر مترمربع از راه خوراکی، منقسم در چهار تا شش دوز تجویز میشود.
بعنوان برونکودیلاتور(گشادکننده برونش) و ضداحتقان:
در بالغین : ۲۵ تا ۵۰ میلی گرم خوراکی هر ۳ تا ۴ ساعت، درصورت نیاز تجویز میشود.
در کودکان : ۲ تا ۳ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یا ۱۰۰ میلی گرم به ازای هر متر مربع از سطح بدن، از راه خوراکی منقسم در ۴ تا ۶ دوز تجویز میشود.
در برونکواسپاسم حاد و شدید:
در بالغین ۱۲٫۵ تا ۲۵ میلی گرم از راه عضلانی، زیرجلدی یا وریدی تجویز میشود.
اشکال دارو
محل اثر
طبقه بندی
مراجع
داروهای ژنریک ایران و دسته بندی داروها، دکتر مصطفی صابر، چاپ هفتم، صفحات: ۱۷
فرهنگ جیبی داروهای ژنریک، دکتر حجت الله اکبرزاده پاشا، چاپ اول، صفحهٔ:۸۲
فارماکولوژی کاتزونگ، فصل ۸ (سمپاتومیمتیکها) [مکانیسم اثر از این کتاب برداشت شدهاست.]
ویکی انگلیسی [جدول با استفاده از این منبع تکمیل شدهاست.]