سفتریاکسون

You are here:
< Back

نام انگلیسی

Ceftriaxone

نام فارسی

سفتریاکسون

موارد مصرف

سفتریاکسون در درمان‌عفونتهای‌ ناشی‌ از باکتری‌های‌ گرم‌ مثبت‌ و گرم‌ منفی‌ حساس‌ به‌ دارو از جمله‌ عفونت‌استخوان‌ و مفاصل‌، پنومونی و پنومونی باکتریایی‌، عفونتهای‌ پوستی‌ و بافتهای‌ نرم‌، اوتیت مدیا و عفونت‌های‌ مجاری‌ ادرار مصرف‌ می‌شود. سفتریاکسون برای درمان تجربی مننژیت باکتریایی نیز مورد استفاده قرار می گیرد زیرا موثرترین عامل ضد استرپتوکوک پنومونیه است. همچنین سفتریاکسون انتخاب بسیار خوبی در درمان سوزاک و سالمونلا است.

مکانیزم

مانند پنی سیلینها بر دیواره باکتریها موثرند. سفتریاکسون از طریق مهار سنتز دیواره سلول باکتری موجب ناپایداری اسموتیک باکتری شده و آثار باکتریسیدی دارد.

هشدارها

مرگ مشکوک با مصرف سفتریاکسونبخشنامه : با توجه به ثبت ۷۱ مورد مرگ مشکوک به مصرف سفتریاکسون طی سالهای ۱۳۷۷ الی شهریور ۱۳۹۰ در مرکز ADR ایران ونظربه اینکه این فرآورده بیشترین تعداد عوارض( ۲۳۸۸ مورد از ۲۸۲۵۱ مورد بیمار دچار عارضه به ثبت رسیده در مرکز ADR ایران ) ونیزبیشترین تعداد موارد مرگ مرتبط با مصرف دارو را دربانک اطلاعاتی عوارض به ثبت رسیده درمرکز ADR ایران به خود اختصاص می دهد رعایت موارد زیر توسط کلیه شاغلین حرف پزشکی در تمامی مراکز دولتی و خصوصی الزامی است .بدیهی است عدم رعایت موارد زیر پیگرد قانونی خواهد داشت وبر اساس قانون برخورد خواهد شد .

۱. تجویز ومصرف سفتریاکسون در مواردی مانند سرماخوردگی وسایر مواردی که ازجمله موارد مصرف تأیید شده این فرآورده نیست جداً خودداری شود .

۲. از تزریق سریع وریدی سفتریاکسون جداً خودداری شده ، انفوزیون وریدی در محلول مناسب حداقل ۱۵ الی ۳۰ دقیقه به طول انجامد .

۳. پیش از تجویز یا تزریق سفتریاکسون حتماً در مورد سابقه حساسیت داروئی بیمار نسبت به سفتریاکسون یا سایر سفالوسپورین ها ( مانند سفالکسین ، سفیکسیم ، سفتازیدیم ، سفازولین و…) یا پنی سیلین ها از بیمار سؤال شود .مصرف سفتریاکسون در بیماران با سابقه حساسیت به سفتریاکسون یا سایر سفالوسپورین ها ممنوع می باشد .همچنین با توجه به حساسیت متقاطع پنی سیلین ها و سفالوسپورین ها در صورت وجود سابقه حساسیت به پنی سیلین ها نیز تجویز این فرآورده فقط در مواقع بسیار ضروری و با احتیاط فراوان صورت پذیرد .

۴. تزریق سفتریاکسون باید صرفاً توسط افراد مجرب ، در مراکز مجهز به سیستم احیاء انجام گیرد واز تزریق توسط افراد غیر حرفه ای یا در مکانهای غیر از مراکز درمانی مجهز به امکانات احیاء جداً خودداری شود .

۵. مصرف همزمان سفتریاکسون با محلولها یا فرآورده های حاوی کلسیم در نوزادان حتی به صورت انفوزیون از رگهای متفاوت ممنوع می باشد .

۶. حتی الامکان از مصرف محلولها یا فرآورده های حاوی کلسیم تا ۴۸ ساعت پس از آخرین دوز سفتریاکسون در تمام گروههای سنی اجتناب گردد .

۷. مصرف سفتریاکسون در نوزادان مبتلا به هایپر بیلی روبینما ، بویژه نوزادان نارس ممنوع می باشد . مطالعات نشان داده است که سفتریاکسون قادر به جابجایی بیلی روبین از محل اتصال به آلبومین سرم می باشد ولذا امکان ایجاد آنسفالوپاتی ناشی افزایش بیلی روبین در این بیماران مطرح می باشد .

۸. استفاده از رقیق کننده های حاوی کلسیم مانند محلول رینگر به منظور آماده سازی سفتریاکسون جهت تزریق ممنوع می باشد .

۹. مسئولین فنی داروخانه ها باید از تحویل بدون نسخه این فراورده (همانند سایر داروهای تحت نسخه ) جداً خودداری نمایند ، بدیهی است تحویل بدون نسخه دارو توسط داروخانه پیگرد قانونی خواهد داشت وبر اساس قانون برخورد خواهد شد .

اثرات جانبی

واکنشهای‌ آلرژیک‌ مانند کهیر و ضایعات‌ جلدی‌ و علایم‌ حساسیت‌مفرط شامل‌ شوک‌ آنافیلاکتیک‌، سفتریاکسون در صفرا ته نشین می شود و باعث ایجاد سنگهای کاذب صفرا در اثر رسوب دارو می گردد.

اشکال دارو

آمپول

محل اثر

سفالوسپورین‌ها

طبقه بندی

سفالوسپورین‌ها

مراجع

فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی ، ۱۳۸۷